Przesłuchanie podejrzanego – wyjaśniać czy milczeć?

W przypadku zatrzymania i postawienia zarzutów jednym z podstawowych pytań, jakie zadaje sobie podejrzany jest pytanie – wyjaśniać czy milczeć?

Prawidłowa odpowiedź jest identyczna jak ta w znanej mi opowieści o doświadczonym adwokacie, który na każde skomplikowane pytanie odpowiadał – to zależy…

Wobec tego musisz przyjąć, że odpowiedź na to pytanie zawsze zależy od konkretnych okoliczności sprawy oraz przyjętej linii obrony.

Zgodnie z treścią przepisów kodeksu postępowania karnego powinieneś zostać poinformowany o przyczynach zatrzymania, a z treści postanowienia o przedstawieniu zarzutów dowiesz się, o jakie konkretnie przestępstwo jesteś podejrzany.

Musisz pamiętać o tym, że to co będziesz mówił funkcjonariuszowi organów ścigania zaraz po zatrzymaniu, a jeszcze przed postawieniem Ci zarzutów i przystąpieniem do przesłuchania w charakterze podejrzanego może zostać wykorzystane przeciwko Tobie.

Choć to dość kontrowersyjne to funkcjonariusz ten może zostać przesłuchany w charakterze świadka, nawet wtedy, gdy Ty zdecydujesz się milczeć.

Pierwsze przesłuchanie w charakterze podejrzanego jest niewątpliwie jedną z najważniejszych czynności zarówno dla Ciebie jako podejrzanego, ale także dla organów ścigania.

Prawem podejrzanego jest zarówno składanie wyjaśnień i odpowiadanie na pytania, samo składanie wyjaśnień bez odpowiadania na pytania, czy też nie składanie wyjaśnień i odpowiadanie na pytania, jak i wreszcie zachowanie całkowitego milczenia.

Twoim prawem jako podejrzanego jest milczenie, ale żaden przepis nie zakazuje przesłuchującemu namawiania Cię do składania wyjaśnień.

Powinieneś pamiętać o pewnym aspekcie psychologicznym, otóż Twoje milczenie może pośrednio świadczyć na Twoją niekorzyść, bo przesłuchujący zakłada, że nikt niewinny nie milczy w obliczu zarzutu, ale próbuje raczej od razu wyjaśniać okoliczności sprawy i bronić się.

O tym jednak, czy zostaniesz uznany winnym zarzuconego Ci przestępstwa nigdy nie decyduje Twoje milczenie, ale zawsze konkretne dowody zebrane w sprawie.

Jako podejrzany nie masz obowiązku mówienia prawdy, jednak w sytuacji, gdy można wykazać, że kłamiesz wiarygodność Twoich wyjaśnień jest praktycznie żadna. 

To weźmie pod uwagę także Sąd wydając wyrok w Twojej sprawie.

Jeśli zdecydujesz się wyjaśniać to pamiętaj, że lepiej powiedzieć mniej niż za dużo. Zresztą w opisanych okolicznościach należy zawsze uważać na to co się mówi, a ponadto także na to co zostanie zaprotokołowane.

Wyjaśniając masz szansę na przedstawienie własnej wersji wydarzeń oraz wykazanie wszystkich korzystnych dla siebie okoliczności sprawy, a w niektórych sprawach powinieneś robić to od razu.

Dodatkowo powinieneś pamiętać, że warto wyjaśniać wtedy, gdy przyznajesz się do winy i poprzez swoją postawę oraz współpracę z organami ściągania zabiegasz o łagodniejszą karę.

Czasem jednak bezpieczniej jest milczeć, zwłaszcza, gdy obawiasz się, że w toku przesłuchania możesz sobie tylko zaszkodzić albo wyjawić niekorzystne dla siebie informacje.

Pamiętaj, żebyś nigdy, ale to przenigdy nie przyznawał się do popełnienia przestępstwa dla świętego spokoju, myśląc, że później wszystko się wyjaśni, gdyż Twoje pierwsze wyjaśnienia w sprawie są naprawdę ważnym dowodem.

Przyznając się do przestępstwa, którego nie popełniłeś z reguły bardzo komplikujesz swoją sytuację, a późniejsza próba wyjaśnienia, dlaczego przyznałeś się do niepopełnionego przestępstwa wbrew pozorom nie jest ani łatwa, ani tym bardziej wiarygodna.

Na koniec trzeba podkreślić, że w wielu wypadkach milczenie może być wskazane przynajmniej na początku postępowania do czasu uzyskania zarówno większej ilości informacji, jak i kontaktu z adwokatem.

Piotr Przedpełski
adwokat

Photo by Cristina Gottardi on Unsplash

***

PRZESŁUCHANIE PODATNIKA – MOŻESZ, A NIE MUSISZ

W sprawach podatkowych organ podatkowy może chcieć pozyskać informacje bezpośrednio od Ciebie jako podatnika i w tym właśnie celu przesłuchać Cię jako stronę.

W takim charakterze przesłuchuje się oczywiście zawsze osobę fizyczną, która jest podatnikiem, natomiast w przypadku, gdy podatnikiem jest [Czytaj dalej…]